کروز کنترل چیست؟
محتواها
حتماً اسم کروز کنترل به گوشتون خورده.
یه سیستم برای پایداری سرعت وسایل نقلیهاس.
نشستن مداوم پشت ماشین یا موتور سیکلت مخصوصا موقع سفر، خسته کنندهست.
باید دنده عوض کرد، سرعت رو تنظیم کرد و خلاصه همهچی. اما دیگه مثل قبل نیست که تموم این کارها دستی انجام بشه.
آروم آروم و با پیشرفت تکنولوژی، فنآوری، تجهیزات وسایل نقلیهی هم پیشرفت کرده و باعث شده تا خستگی راننده موقع رانندگی کمتر بشه.
یکی از این تکنولوژیها، کروز کنترله که تو این مطلب میخوایم در موردش صحبت کنیم.
تاریخچهی ساخت سیستم کروز کنترل
سیستم پایداری و کنترل سرعت مال الان نیست.
ماشینهای اولیه مثل ویلسون پیلچر در اوایل دههی ۱۹۰۰ میلادی، از این سیستم به صورت دستی استفاده میکردن.
اونا با استفاده از یه اهرم که روی ستون فرمون بود، دریچهی گاز رو برای پایداری و ثابت نگه داشتن سرعت ماشین تنظیم میکردن.
در اصل این فناوری به قرن ۱۷ میلادی برمیگرده؛ زمانی که جیمز وات و متیو بولتن، از نیروی گریز از مرکز برای کنترل موتورهای بخار استفاده میکردن.
بعدها کروز کنترل مدرن توسط شخصی به نام رالف تیتور اختراع شد.
رالف مهندس مکانیک بود و به خاطر نابینا بودنش موقع رانندگی با ماشین، این ایده رو مطرح کرد.
بعد از اون ایالات متحدهی آمریکا در طول جنگ جهانی دوم، برای کاهش مصرف سوخت، فرسودگی لاستیکها و محدودیت سرعت، طرح کروز کنترل رو توسعه داد.
در سال ۱۹۶۵، شرکت American Motors Corporation یک کنترل سرعت اتوماتیک برای محصولاتش که گیربکس اتوماتیک داشتن معرفی کرد.
فرآیند این سیستم به این شکل بود که، وقتی ماشین به سرعت مورد نظر میرسید، با فشار دادن یه دکمه رو داشبورد، موقعیت دریچه گاز به طور خودکار توسط کنترل خلاء، مستقیماً از کابل سرعت سنج تنظیم میشد و میتونیم بگیم که سیستم پایداری سرعت که الان هست، تکنولوژی پیشرفتهی همین اختراعه.
کروز کنترل موتور سیکلت چه طوری کار میکنه؟
این سیستم، سیگنال سرعت رو به صورت الکترونیکی از یه میل درایو چرخان، کابل سرعت سنج، سنسور سرعت چرخ از دور موتور یا پالسهای سرعت داخلی تولید شده توسط وسیلهی نقلیه، دریافت میکنه.
وقتی شما اهرم گاز موتور رو میچرخونین، دریچهی گاز باز میشه و سرعت موتور سیکلت بیشتر میشه.
حالا تو این وضعیت، سیستم پایداری سرعت که به صورت اتوماتیک به دریچه گاز وصله، با کنترل میزان هوای ورودی به دریچه، سرعت وسیله نقلیه رو تنظیم میکنه.
میتونیم بگیم، عملا سرعت موتور رو دستش میگیره و نیازی به تغییر سرعت توسط موتورسوار نیست.
کروز کنترل تطبیقپذیر چیست؟
اما این سیستم، یه نسخهی جدید و خفنتر هم داره. اونم کروز کنترل تطبیقپذیره.
نسل جدید این سیستم، یه کنترل رادار داره که میتونه شتاب و فاصلهی موتور سیکلت رو با بقیه وسایل نقلیه تنظیم کنه.
سطح تکنولوژی و هوشمندی کروز کنترل تطبیقپذیر، خیلی فراتر از نسخهی قبلی اونه و بیشتر هم رو موتورهای لوکس و گرون قیمت نصب میشه.
روند کارش هم این طوریه که میاد فاصلهی موتور رو با موانع یا وسایل نقلیهی دیگه اندازهگیری میکنه و سرعت رو با توجه به اون فاصله تنظیم میکنه.
حتی تو بعضی مدلهای هوشمندتر، میتونه مسیر رو هم تغییر بده.
مزایا و معایب کروز کنترل
بهترین مزیت این سیستم همون طوری که اشاره کردیم، کم کردن خستگی راننده حین موتورسواریه.
مخصوصاً تو مسافتهای طولانی.
اما بهغیر از اون، باعث صرفه جویی در مصرف سوخت وسیلهی نقلیه و کاهش آلودگی هوا هم میشه.
یه مزیت دیگهی این سیستم اینه که میشه رو موتورهای مختلفی نصبش کرد. البته نه رو هر موتوری مثل هوندا.
اما فعال کردن سیستم پایداری سرعت، همه جا درست نیست.
مثلا تو جادههای پرترافیک و ناهموار، نباید از اون استفاده کرد.
کلاً بهترین مواقعی که میشه از کروز کنترل استفاده کرد، مسیرهای طولانی، کم ترافیک، بدون ناهمواری و پیچ و خمه. از معایب دیگهی این سیستم، میتونیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- استفاده در شرایط نامساعد جوی
- عدم تمرکز به جاده به خاطر وجود کروز کنترل
- شتاب ناگهانی و حوادث احتمالی
حرف آخر
بیشک وجود سیستم کروز کنترل تو موتور سیکلتهای ایران، قیمت اونا رو سرسامآور بالا میبره.
البته تو موتورهای وارداتی نه مونتاژ شدهی داخلی.
همین الان موتورها بدون داشتن پایداری سرعت، قیمتشون بالاس، حالا تصور کنین که این تکنولوژی را داشته باشن چه خبر میشه.
البته اگه خیابونهای تهران رو نگاه کنیم، اصلا به درد نمیخوره.
ولی اگه بخوایم دل رو بزنیم به جاده، کروز کنترل موتور سیکلت خیلی جوابه.
امیدواریم که اوضاع و شرایط مملکتمون جوری بشه که همه بتونیم از موتورهای با کیفیت و با تکنولوژی بالا استفاده کنیم و لذت سواری با تجهیزات پیشرفته رو ببریم.
اگه سوال یا نظری در این خصوص دارین، در قسمت کامنتها با ما درمیون بزارین 😊